KREDIBILITAS MUQĀTIL BIN SULAYMĀN DALAM PERIWAYATAN ISRĀ’ĪLIYYĀT

Penulis

  • Fawaidur Ramdhani Pascasarjana UIN Sunan Ampel Surabaya

DOI:

https://doi.org/10.47454/itqan.v6i1.721

Abstrak

Dalam konteks penafsiran al-Qur’anMuqÄtil bin Sulayman bukanlah nama yang asing. Dia adalah seorang periwayat IsrÄilliyÄt dari kalangan Tabi’in. Salah satu karyanya, Tafsir al-KabÄ«r dipandang sebagai representasi tafsir yang bernuansa IsrÄilliyÄt. Tafsir ini juga dikenal dengan Tafsir MuqÄtil bin Sulayman. Selama hidupnya banyak tuduhan negatif dialamatkan kepadanya. Tuduhan ini pula yang melatarbelakangi sikap pasif para ulama untuk meneliti Tafsir al-Kabir. Meskipun banyak tuduhan negatif yang diterima, kepakaran MuqÄtil dalam bidang tafsir tidak diragukan. Para ahli hadis setuju menolak setiap hadis yang diriwayatkan MuqÄtil. Meskipun demikian, dalam periwayatan kisah IsrÄilliyÄt nampaknya lolos dari penolakan. Bisa dibuktikan dalam banyak tafsir yang merujuk kepada riwayat MuqÄtil. Artikel ini akan mendiskusikan kredibilitas riwayat kisah IsrÄilliyÄtnya apakah akan dilewatkan atau sebaliknya.

Kata kunci : MuqÄtil bin Sulayman, IsrÄilliyÄt, tafsir

Unduhan

Data unduhan belum tersedia.

Referensi

‘Abduh, Muḥammad. Risālat al-Tawhīd. Kairo: Dār al-Ḥilāl, 1963.

‘Arabī, Ibnu. Ahkām al-Qur’ān,vol. 1. Mesir: al-Bāb al-Halabī, 1977.

Baghawī (al), Abū Muḥammad al-Husayn. Ma‘ālim al-Tanzīl fī Tafsīr al-Qur’ān, vol. 3. Beirut: Dār Ihyā’ al-Turāth al-‘Arabī, 1420 H.

Baghdādī (al), Abū Manṣūr. Al-Farq bayn al-Firāq. Beirut: Dār al-Afaq al-Jadīdah, 1973.

Banat, Afrohul dan Siti Amilatus Sholihah, “Pandangan Muqātil bin Sulaimān al-Balkhī (W. 150 H/767 M) tentang Muḥkamāt dan Mutashābihāt”, AL-ITQAN Jurnal Studi al-Qur’an. vol. 3, no. 1 (2017)

Dhahabī (al), Muḥammad Ḥusayn. al-‘Arsh,vol. 1. Madinah: al-Mamlakah al-‘Arabiyyah al-Su‘ūdiyyah, 2003.

Dhahabī (al), Muḥammad Husayn. al-Isrā’īliyyāt fī al-Tafsīr wa al-Ḥadīth. Kairo: Maktabah Wahbah, 1990.

Dhahabī (al), Muḥammad Husayn. al-Tafsīr wa al-Mufassirūn. Kairo: Dār al-Kutub al-Ḥadīthah, 1976.

Dimashqī (al), Muḥammad Munīr. Irshād al-Rāghibīn fī al-Kashf ‘an Āy al-Qur’ān al-Mubīn. Damaskus: Idārah al-Ṭibā‘ah al-Munīriyyah, t.th..

Dīn (al), Abū al-Qāsim Burhān. Gharā’ib al-Tafsīr wa ‘Ajā’ib al-Ta’wīl, vol. 2. Beirut: Mu’assasah ‘Ulūm al-Qur’ān, t.th..

Hafidhuddin, Didin. Israiliyyat dalam Tafsir dan Hadis. Bogor: Pustaka Litera Antar Nusa, 1998.

Hitti, Philip K. History of The Arabs, terj. Cecep Lukman Yasin dan Dedi Slamet Riyadi. Jakarta: Serambi Ilmu Semesta, 2005.

Ibnu Kathīr, Abū al-Fidā’ Ismā‘īl b. Umar.Tafsīr al-Qur’ān al-‘Aẓīm. Vol. 3/6. t.tp.: Dār Ṭayyibab li al-Nashr wa al-Tawzī‘, 1999.

Ibnu Khaldūn, ‘Abdurraḥmān b. Muḥammad b.. Muqaddimah. Mesir: Dar al-Bayan, t.th..

Jawzī (al), Jamāl al-Dīn. Zād al-Masīr fī ‘Ilm al-Tafsīr, vol. 3. Beirut: Dār al-Kitāb al-‘Arabī, 1422 H.

John, A.H. “Muqatil bin Sulaiman” dalam Oliver Leman (ed), The Quran: an Encyclopedia. New York: Routledge, 2006.

Khalīl, Aḥmad. Dirāsāt fī al-Qur’ān. Kairo: Dār al-Ma‘rifah, 1973.

Khūlī (al), Amīn. Manāhij al-Tajdīd. Kairo: Dār al-Ma‘rifah, 1961.

Koc, Mehmet Akif. “A Comparison of The References to Muqatil b. Sulaiman (150/767) In The Exegesis of al-Tha’labi (427-1036) With Muqatil’s Own Exegesis”, Jurnal of The Semitic Studies LII/I Spring (2008)

Marāghī (al), Aḥmad Muṣṭafā. Tafsīr al-Marāghī.vol. 9. Beirut: Dār al-Fikr, t.th..

Mas‘ūd, Abū Muḥammad al-Husayn b.. Muqaddimah Tafsīr al-Baghawī, vol. I. t.tp.: Dār Ṭayyibah, 1997.

Māwardī (al), Abū al-Ḥasan ‘Alī b. Muḥammad. Tafsīr al-Māwardī, vol. 6. Beirut: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, t.th.

Mizī (al), Yūsuf. Tahdhīb al-Kamāl fī Asmā’ al-Rijāl. Beirut: Mu’assasah al-Risālah, 1994.

Muẓharī (al). Tafsīr al-Muẓharī, vol. 6. Bakistan: al-Maktabah al-Rushdiyyah, 1412 H.

Qādir (al), ‘Alī ‘Abd. Al-Dakhīl. Mesir: tp., 2006.

Qāsimī (al), Muḥammad Jamāl al-Dīn. Maḥāsin al-Ta’wīl, vol. 1. Beirut: Dār al-Fikr, 1984.

Qurṭubī (al), Abū ‘Abdillāh Muḥammad b. Aḥmad. al-Jamī’ li Aḥkām al-Qur’ān, vol. 7. Mesir: Dār al-Kutub al-Miṣriyyah, 1964.

Riḍā, Muḥammad Rashīd. Tafsīr al-Qur’ān al-Hakīm, vol. 1/7/8. Beirut: Dār al-Ḥilāl, 1963.

Rūmī (al), ‘Abdurraḥmān Sulaymān. Manhāj al-Madrasah al-‘Aliyyah al-Ḥadīthah fī al-Tafsīr. Mesir: Mu’assasah al-Risālah, 1981.

Ṣābūnī (al), Muḥammad ‘Alī. Mukhtaṣar Tafsīr Ibni Kathīr. Beirut: Dār al-Qur’ān al-Karīm, t.th..

Shahātah, ‘Abdullāh Maḥmūd. Tafsīr Muqātil bin Sulaymān, vol. 5. Beirut: Mu’assasah al-Tārīkh al-‘Arabī, 2002.

Shākir, Aḥmad Muḥammad. ‘Umdat al-Tafsīr, vol. I. Mesir: Dār al-Ma‘ārif, 1956.

Shaltūt, Maḥmūd. Fatwa-Fatwa. ter. Bustami A. Gani. Jakarta: Bulan Bintang, 1977.

Shihab, M. Quraish. Studi Kritis Tafsir al-Manar. Bandung: Pustaka Hidayah, 1994.

Shirbāṣī (al). Qishshat al-Tafsīr. Beirut: Dār al-Qalam, 1972.

Siddieqy (al), Hasbi. Tafsir al-Bayan, vol. 1. Bandung: Bulan Bintang, 1977.

Sirry, Mun’im. “Muqatil b. Sulaiman and Antropomorphism” dalam Studia Islamica, nouvelle edition/new series, no. 3 (2012)

Sulaymān, Muqātil bin. Tafsīr Muqātil bin Sulaymān. Vol. III. Beirut: Mu’assasah al-Tārīkh al-‘Arabī, 2002.

Tamīmī (al), Muḥammad b. Khalīfah. Muwāqif al-Tawā’if min Tauḥīd al-Asmā’ wa al-Ṣifāt. Vol. I. Riyad: al-Mamlakah al-‘Arabiyyah, 2002.

Tha‘labī (al), Aḥmad b. Muḥammad b. Ibrāhīm. al-Kashf wa al-Bayān ‘an Tafsīr al-Qur’ān. Vol. 3. Beirut: Dār al-Ihyā’ al-Turāth al-‘Arabī, 2002.

Tim Forum Karya Ilmiah RADEN. al-Qur’an Kita: Studi Ilmu, Sejarah dan Tafsir Kalamullah. Kediri: Lirboyo Press, 2011.

Usāmayn (al), Muḥammad b. Ṣālih. Dasar-dasar Penafsiran al-Qur’an. Semarang: Dina Utama, 1989.

Usman, “Memahami Israiliyyat dalam Penafsiran al-Qur’an”, Ulumuna. vol. XV, no. 2 (2011)

Versteegh, Kees. “Tafsir Qur’an paling Awal: Tafsir Muqatil”, makalah-makalah yang disampaikan dalam rangka kunjungan Menteri Agama RI, H. Munawwir Sjadzali, M.A. ke Negeri Belanda (31 Oktober-7 November 1988)

Yusuf, Muhammad dkk.Studi Kitab Tafsir. Yogyakarta: TERAS, 2004.

Zahrah, Muḥammad Abū. “Taqdīm”, dalam ‘Abdullāh Maḥmūd Shahātah, Manhāj al-Imām Muḥammad ‘Abduh fī Tafsīr al-Qur’ān al-Karīm. Kairo: Nashr al-Rasā’il al-Jamī‘iyyah, 1963.

Zamakhsyarī (al), Abū al-Qāsim Maḥmūd b. Aḥmad. al-Kashshāf ‘an Haqā’iq Gawāmiḍ al-Tanzīl, vol. 3. Beirut: Dār al-Kitāb al-‘Arabī, t.th..

Zuhd (al), ‘Iṣām al-Dīn ‘Abd. “Manhāj al-Imām Muqātil bin Sulaymān al-Balkhī fī Tafsīrih” Tesis, Universitas Islam Ghaza, 2010.

Diterbitkan

25-06-2020

Cara Mengutip

Fawaidur Ramdhani. (2020). KREDIBILITAS MUQÄ€TIL BIN SULAYMÄ€N DALAM PERIWAYATAN ISRĀ’ĪLIYYÄ€T. AL ITQAN: Jurnal Studi Al-Qur’an, 6(1), 133–156. https://doi.org/10.47454/itqan.v6i1.721

Artikel paling banyak dibaca berdasarkan penulis yang sama