MUSHAF AL-QUR'AN KOLEKSI H. SYU’AIB TRANGKIL PATI

Migrasi, Komodifikasi Naskah, Serta Analisis Rasm dan Ḍabṭ

Authors

  • Arifatun Ni'mah STAI Al-Anwar Sarang Rembang
  • Muhammad Asif STAI Al-Anwar Sarang Rembang

DOI:

https://doi.org/10.47454/itqan.v7i1.727

Abstract

This paper focuses on the study of the manuscript text of  H. Syu'aib collection from the village of Asempapan, Trangkil, Pati. This study aims to analyze the writing rules used in copying manuscripts at the time in the region. This research is qualitative with a philological approach. viewed from the perspective of rasm and ab Ghānim Qaddūrī. This manuscript uses a mixed Rasm between Rasm imlā'i and Rasm uthmānī both from the rules of removal and addition of letters. While the writing of hamzah, badl, fal and wal generally uses rasm utmānī. However, some writings were found not match with the two rasm rules, such as the rules for removing letters, connecting and separating sentences that caused idghām. This discrepancy seems to be caused of no rule for reference in writing  manuscripts in Nusantara therefore the copyists of some manuscripts only relied on rote memorization. This finding shows that the copying of manuscripts in the particular region, even in Indonesia, generally does not always use the two rasm both are uthmānī and imlā'i which are the benchmarks in the general Islamic world. This study also highlights the commodification and migration of manuscripts in the region.

Downloads

Download data is not yet available.

References

‘Abd Majīd Rayyash, Abū ‘Abd Tawwab. Adawāt al-Ḍabṭ al-Qur`ānī wa Madlūlātuhā. Diterjemahkan oleh Abu Ya’la Kurnaedi. Pustaka Imam Asy-Syafi’i, t.t.

Abu Abduttawab, Abdul Majid. Ilmu Rasm dan Dhabth: Seluk Beluk Tanda Baca dalam Mushaf al-Qur’an. Pustaka Imam Asy-Syafi’i, 2017.

Akbar, Ali. “Manuskrip Al-Qur’an Di Thailand Selatan.” Suhuf 12, no. 2 (2019): 373–92. https://doi.org/10.22548/shf.v12i2.488.

Akbar, Ali. “Watermark, Asal, dan Usia Naskah.” Diakses 21 Agustus 2021. http://quran-nusan.tara.blogspot.com/2020/02/kertas.html.

A’la, Iskandar Mansibul. “Manuskrip Mushaf Al-Quran Koleksi Ponpes Al-Yasir Jekulo: Kajian Kodikologi, Rasm dan Qirāat.” AL ITQAN: Jurnal Studi Al-Qur’an 5, no. 2 (2019): 1–28. https://doi.org/10.47454/itqan.v5i2.52.

Al-Dānī, Abū Amr. Al-Muqni’ fī Rasm Maṣaḥif al-Amṣār. Turki: Maṭba’ah al-Daulah, 1932.

Al-Ḥamd, Ghānim Qaddūrī. Al-Muyassar fī Ilm al-Rasm al-Muṣḥaf wa Ḍabṭihi. Jeddah: Markaz al-Dirāsāt wa al-Ma’lūmāt al-Qur`āniyyāt fī Ma’had al-Imām al-Shāṭibīy, 2016.

Al-Ḥamd, Ghānim Qaddūrī. Madā Imkāniyyah Tauhīd al-Rasm fī Ṭabā’ah al-Maṣāḥif. Turki: Hai’ah Tadqīq al-Maṣaḥif wa al-Qirāah, 2017.

Al-Najār, Fahmī. Qawā’id al-Imlā’ fī ‘Ashrah Durūs Sahlah. Riyāḍ: Mazīdah wa Munqiḥah, 1428.

Faizin, Hamam. Sejarah Percetakan Al-Qur`an. Yogyakarta: Era Baru Persindo, 2012.

Hakim, Abdul. “Metode Kajian Rasm, Qiraat, Wakaf dan Dabt pada Mushaf Kuno (Sebuah Pengantar).” SUHUF 11, no. 1 (2018): 77–92. https://doi.org/10.22548/shf.v11i1.322.

Hakim, Abdul. “Tradisi Penyalinan Al-Qur’an Kuno Sumenep.” SUHUF 9, no. 2 (2016): 343–61. https://doi.org/10.22548/shf.v9i2.160.

Hasan, Moh Abdul Kholiq. “Manuskrip Mushaf Al-Qur ‘an Daun Lontar Koleksi Kiai Abdurrochim (Kajian Pemakaian Rasm dan Qiraat).” Profetika: Jurnal Studi Islam 21, no. 1 (2020): 57–76. https://doi.org/10.23917/profetika.v21i1.11060.

Ibrāhim, Abd al-‘Alīm. Al-Imlā wa al-Tarqīm fī al-Kitābah al-‘Arabiyyah. Mesir: Maktabah Gharīb, t.t.

Ismā’īl Shalby, ‘Abdul Fattāḥ. Rasm al-Muṣḥaf al-Uthmānī wa Auhāmu al-Mustashriqīn fī Qirā`āt al-Qur`ān al-Karīm. Saudi Arabia: Dār al-Shurūq, 1983.

Muḥaisin, Muḥammad Salīm. Irshād al-Ṭālibīn ilā Ḍabṭ al-Kitāb al-Mubīn. Kairo: Dār Muḥaisin, 2002.

Muḥammad Hārūn, Abd al-Salam. Qawā’id al-Imlā’. Dār al-Raḥmah al-Islāmiyah, t.t.

Munawwir, Ahmad Warson. Al-Munawwir Kamus Arab-Indonesia. Surabaya: Pustaka Progresif, 1997.

Mustopa, Mustopa. “Beberapa Aspek Penggunaan Rasm dan Tanda Tajwid pada Mushaf Kuno Lingga.” SUHUF 8, no. 2 (2015): 283–302. https://doi.org/10.22548/shf.v8i2.6.

Naajikhah, Rifatun. “MUSHAF MENARA KUDUS CETAKAN 1974: Analisis Rasm dan Sumber Acuan Penulisan.” AL ITQAN: Jurnal Studi Al-Qur’an 5, no. 1 (2019): 1–18. https://doi.org/10.47454/itqan.v5i1.691.

Rohmah, Luluk Asfiatur. “Kajian terhadap Rasm dalam Naskah Mushaf Al-Quran Madura.” AL ITQAN: Jurnal Studi Al-Qur’an 4, no. 2 (2018): 27–54. https://doi.org/10.47454/itqan.v4i2.683.

Sha’roni, Mazmur. Pedoman Umum Penulisan dan Pentashihan Mushaf Al-Qur’an. Jakarta: Departemen Agama RI: Badan Penelitian dan Pengembangan Agama Puslitbang Lektur, 1999.

Sudrajat, Enang. “Mushaf Al-Qur’an Kuno di Bali.” SUHUF 8, no. 2 (2015): 303–24. https://doi.org/10.22548/shf.v8i2.3.

Syatri, Jonni. “Mushaf Al-Qur’an Kuno di Priangan Kajian Rasm, Tanda Ayat, dan Tanda Waqaf.” SUHUF 6, no. 2 (2013): 295–320. https://doi.org/10.22548/shf.v6i2.31.

Sumber Informan

Moch. Muadz. Wawancara, 28 Februari 2021.

Sahal. Wawancara, 9 November 2020.

Sulkan. Wawancara, 28 Februari 2021.

Published

2021-06-20

How to Cite

Ni’mah, A., & Asif, M. (2021). MUSHAF AL-QUR’AN KOLEKSI H. SYU’AIB TRANGKIL PATI: Migrasi, Komodifikasi Naskah, Serta Analisis Rasm dan Ḍabṭ . AL ITQAN: Jurnal Studi Al-Qur’an, 7(1), 33-66. https://doi.org/10.47454/itqan.v7i1.727